Luister hier de podcast
Vlucht uit Renkum

Vlucht uit Renkum

Oorlogsdagboek van Ko van der Vooren
(September 1944 – juni 1945)

Inleiding Deel I

Vanaf 17 september 1944 houdt Ko van der Vooren een dagboek bij. Hij beschrijft hierin zijn belevenissen als vader met negen kinderen en als slager in Renkum vanaf het moment dat de operatie Market Garden begint. Hij volgt de soms schokkende gebeurtenissen van dag tot dag vanuit het perspectief van de gewone burger.

Bekijk

Inleiding Deel II

De eerste zin uit het dagboek van Ko van der Vooren plaatst de lezer direct middenin het begin van de operatie Market Garden die september 1944 rond Arnhem plaatsvond.

Bekijk

Het Gezin

Het huis aan de Dorpsstraat had een grote betekenis voor de familie. Dat was de plek waar zij thuishoorden, zich geborgen wisten en waar ze hun dagelijks brood verdienden.

Bekijk

Zondag 17 september 1944

Vanmorgen tijdens de Hoogmis begon het bombarderen van Wolfheze. Er waren veel slachtoffers: 65 verplegers, 70 krankzinnigen en een aantal blinden.

Bekijk

Maandag 18 september 1944

De hele nacht hebben wij wakker gelegen door het vele schieten en de vliegmachines. Toen ik even naar boven ging, zagen we de Duitsers door het dorp gaan en was Renkum alweer bijna in Duitse handen.

Bekijk

Dinsdag 19 september 1944

Vannacht is het tamelijk rustig geweest en we hebben ook even geslapen. Richting Ede hebben veel luchtkogels gestaan en daar is geschoten of gebombardeerd. Hoe het erbij staat weten we niet.

Bekijk

Woensdag 20 september 1944

Vannacht hebben we tamelijk rustig geslapen. Wel werd er een poos met harde knallen geschoten, maar we hadden er hier toch geen hinder van, of beginnen we er al aan te wennen?
…Net na het eten begonnen de jachtvliegtuigen weer te razen en even later kwamen er opnieuw luchttroepen aanvliegen: parachutisten en zweefvliegtuigen.

Bekijk

Donderdag 21 september 1944

Wij hebben de slaapplaatsen wat veranderd en we liggen nu iets beter. Het schieten is laat begonnen. Eerst heerste er een verdachte stilte. De Engelsen zijn Tiel binnengetrokken en bij Arnhem zijn er zware gevechten. Twee Duitsers wilden een paar kameraden naar Duitsland brengen, maar konden niet voorbij Arnhem komen. Ze willen het nu over Zwolle proberen.

Bekijk

Vrijdag 22 september 1944

Vannacht hebben de kinderen rustig geslapen. Wijzelf rusten wel, maar slapen gaat moeilijk. Er waren enkele zware knallen vannacht en vanmorgen vroeg begonnen de kanonnen alweer te bulderen. Wij zijn de kleren nog niet uit geweest en we slapen met de schoenen aan. Vanmorgen hebben we eerst de grote hutkoffer vol met kleren gepakt en deze toen de grond in gegraven. Als het huis dan afbrandt, hebben we tenminste nog wat kleren. Daarna hebben we een paar vluchtkoffers met wat schoon goed en een paar dekens opgerold en klaargelegd. Er kan nu van alles gebeuren!

Bekijk

Zaterdag 23 september 1944

Er is vannacht en vanmorgen flink geschoten, maar toch hebben wij tussendoor nog wat geslapen. Vanmorgen heb ik eerst de kachel aangemaakt en een kopje thee met Marie gedronken. Toen even het vlees voor de zieken verdeeld, dat gauw klaargemaakt en in de buurt weg laten brengen. Het is nogal rustig, dus heb ik een poosje op straat gepraat met de buren. Zondag wil mijnheer pastoor nog twee missen doen. Of er nog mensen komen? Ze durven haast niet naar buiten te gaan!

Bekijk

Zondag 24 september 1944

Straks komen de Tommy’s misschien weer. Dan moeten we de kelder weer in en krijgen we niets of het is koud. Vannacht zijn er veel vliegtuigen overgekomen op weg naar Duitsland. Er werd een beetje geschoten en met een beetje fantasie was het kalm te noemen. Vanmorgen om halfzeven waren de Tommy’s er al voor een korte, maar hevige schietpartij.

Bekijk

Maandag 25 september 1944

De ontspanning is vannacht niet gekomen. We hebben vannacht om twee uur een poosje een reuzegroot bombardement gehad. Volmer kwam gauw de kelder in. We dachten dat de aanval op Renkum was begonnen, maar het werd weer stil. Het is geen pretje zo’n nachtelijk artillerieduel en vooral niet wanneer al die granaten met een fluittoon over je heen gaan.

Bekijk

Dinsdag 26 september 1944

Gisteren heeft Frans de distributienoodkaarten gehaald. Alles moest op één dag gebeuren en nog was hij zo klaar. Het was gelukkig niet nodig om in een gevaarlijke rij te staan. Dora werd vannacht niet goed en wij zaten allemaal overeind. Om zes uur ben ik naar boven gegaan en heb een uurtje in een stoel gezeten. Gisteravond nog even helemaal boven geweest. Het was net een hel in Elden of Huissen. In de film hebben wij weleens oorlog gezien in de nacht, maar nu was het werkelijkheid. Verschrikkelijk dat lichtgeflikker en die branden. Er waren overal schijnwerpers en allerlei projectielen ontploften.

Bekijk

Woensdag 27 september 1944

Het is een hele toer om dag en datum te onthouden, een mens is geheel in de war. Gisteren dachten wij dat de gevechten afgelopen waren, maar zo spannend en kritiek als vandaag is het nog niet voorgekomen. Ontzettend veel kanonvuur, wij zien de granaten overal in de lucht ontploffen en in een schuine lijn naar beneden vliegen.

Bekijk

Donderdag 28 september 1944

Mijn voorgevoel is uitgekomen, we hebben een verschrikkelijke nacht meegemaakt. Ons huis is erg gehavend. Meer dan dertig ruiten zijn er stuk en het dak is helemaal kapot. Gisteravond zaten we nog even om tien uur in de kamer te praten met de familie Volmer toen ineens zware explosies klonken. We vlogen de kelder in en hoorden de granaten fluiten en direct daarna inslaan. Toen plotseling een lage zware fluittoon en een geweldige explosie, we hoorden de ruiten stukvliegen, puin vallen en we dachten dat ons laatste uur geslagen had.

Bekijk

Vrijdag 29 september 1944

Wat een verschrikkelijke nacht hebben wij meegemaakt, nooit zullen wij die vergeten. De hele nacht door was er zeer zwaar artillerievuur, het ene schot na het andere. Ze begonnen aan het begin van het dorp en eindigden aan de andere kant en dan weer terug zodat elke 25 meter een treffer kreeg. Geen huis ontkwam er haast aan. De hele nacht heb ik wakker gelegen en telkens bij zo’n zware slag dacht ik dat dit ons einde was. Dat griezelige fluiten van de granaten als ze aankomen en dan die explosies. Het maakt de sterkste zenuwen kapot. Goddank hebben wij het er weer levend afgebracht.

Bekijk

Zaterdag 30 september 1944

Weer de hele nacht niet geslapen door granaatinslagen. We weten nu zo langzamerhand wat het betekent om in de frontlinie te zitten. De Duitsers zijn achter ons, de Engelsen zijn voor ons en wij zitten ertussenin. Het is haast niet vol te houden. Haast de hele dag zit je in de kelder en slechts af en toe kan je eens even naar boven. Je ziet haast niemand op de weg.

Bekijk

Zondag 01 oktober 1944

Het is zover gekomen. We hebben ons huis moeten verlaten en zijn nu aangekomen in Ede bij boer Janssen die ons gastvrij ontving. Wij moeten allemaal in het stro slapen, maar we zijn o zo gelukkig dat we tenminste een dak boven ons hoofd hebben en eens kunnen uitrusten zonder de angst dat ons elk moment een granaat kan treffen.

Bekijk

Maandag 02 oktober 1944

Wij zijn bij de heer Janssen goed terechtgekomen. De mensen zijn meer dan goed, maar wat een toestand. We zijn hier met 22 personen op een boerendeel, het is koud en tochtig en we hebben zeven kopjes voor alle mensen. De kinderen beseffen niet dat wij hier van de goedheid van anderen moeten leven. Met alles is het zo behelpen. Je kunt haast niet zitten of liggen. Vannacht hebben we allemaal in het stro geslapen en we hadden het erg koud.

Bekijk

Dinsdag 03 oktober 1944

Vannacht iets beter in het stro geslapen, toch valt het niet mee. Nou ja, we zijn nog dankbaar dat we zo liggen. Wij hoorden een verhaal over twintig man op de grond in een huiskamer zonder brandstof en Wientjes zat in een kamertje en moest fl. 52.50 per week betalen, zonder eten of drinken. Afzetterij, vreselijk! Zo is het overal wat.

Bekijk

Woensdag 04 oktober 1944

Vannacht slecht geslapen, er vielen erg dichtbij bommen. De familie Johannesma gesproken, die wilden ook naar Renkum, maar moesten weer terug door het zware granaatvuur. Andere mensen zijn ook teruggekomen en er zijn ook gewonden bij. Men spreekt ook van doden. Ik zou zelf ook nog wel willen gaan maar durf het niet aan. Wat zijn we blij dat we gisteren nog wat gered hebben. Witteveen is vanmorgen naar boer Mulder vertrokken, wij hopen dat ze het goed mogen treffen.

Bekijk

Maandag 05 oktober 1944

Bekijk

Vrijdag 06 oktober 1944

Gisteren heb ik niet kunnen schrijven. Alie en ik zijn naar Montfoort geweest. Een ritje van 125 kilometer. De benen voel ik nog. Wij hadden de hele nacht liggen nadenken over Montfoort, Marie had geen rust. De kans is groot dat wij hier ook nog weg moeten en Heeroom was haar enige uitkomst.

Bekijk

Zaterdag 07 oktober 1944

Vannacht was er aan een stuk door zwaar gebulder in de lucht, geslapen hebben we niet veel. Het weer is wel iets beter, de deur van onze villa staat open! Vanmorgen met Witteveen getracht Renkum te bereiken, maar het ging niet. Corton en de heer van de Hof waren tot aan de Waterweg geweest, maar de granaten sloegen overal neer, zodat zij gauw terug moesten. En wij waagden dus ons leven ook maar niet!

Bekijk

Zondag 08 oktober 1944

Het is vandaag een week geleden dat we moesten vluchten, een week om nooit te vergeten. Wat een ellende. Marie lijdt er nog het meeste onder, vooral van de kou. Het is vanmorgen zo’n echte gure mist. Ik zit met een deken om op een eierkist te schrijven. Wat een verlangen kun je toch hebben naar een gezellige warme huiskamer bij de haard. Ons zondags extraatje, broodjes en iets lekkers voor op het brood. Na de Hoogmis een kopje koffie, en dan een heerlijk middagmaal. Dat zal voorlopig wel een illusie blijven, maar dat is het ergste niet.

Bekijk

Maandag 09 oktober 1944

Gisteravond een gezellige avond gehad, een ogenblikje was de ellende vergeten. Het was gezellig vooral voor de kinderen. Vanmorgen hebben we weer getracht naar Renkum te komen en het is gelukt, maar buurman Witteveen durfde de straat niet over te steken en heeft niets mee kunnen nemen. Erg jammer!

Bekijk

Dinsdag 10 oktober 1944

In Ede stond aangeplakt dat Renkum verboden gebied is, zodat wij er waarschijnlijk niet meer zullen komen.

Bekijk

Woensdag 11 oktober 1944

In Ede zijn er weer fietsen gevorderd, je durft er haast niet meer uit te gaan. Wij wonen nogal ver buiten het dorp, je kunt haast niet zonder de fiets.

Bekijk

Donderdag 12 oktober 1944

Vandaag zitten we lelijk in de put. Witteveen heeft te horen gekregen dat hij vertrekken moet en nu zitten wij erover in dat ook wij verder moeten. Er is dan voor ons alleen bij Heeroom in Montfoort een toevlucht. Voor Marie en de kinderen zou dit wel het beste zijn, maar voor mij zou het niet meevallen zover van Renkum af te zijn. Afijn, misschien vergeten ze ons wel.

Bekijk

Zaterdag 14 oktober 1944

We hebben het weer gewaagd en zijn ondanks het verbod weer naar het dodenland Renkum geweest. Wat viel dat tegen. In de huiskamer is het een grote ruïne, je kon zo de hemel zien. De kamer van de jongens is versplinterd, de badkamer is gedeeltelijk weg en toen ik de zoldertrap op wilde, viel er zoveel puin op mijnhoofd, dat ik snel achteruit moest.

Bekijk

Zondag 15 oktober 1944

Mama heeft een nare nacht gehad, zware hoofdpijn en last van de maag. Ze ligt nu boven op bed en zal vandaag wel boven moeten blijven. Nu merk je hoe onmisbaar zij is! Vanmorgen ben ik niet naar de Heilige Mis geweest. Mama was te ziek en er waren veel jachtvliegtuigen in de lucht en de bommen vallen dichtbij, het ging niet.

Bekijk

Maandag 16 oktober 1944

Ik ben naar Ede geweest op zoek naar een boordenknoop, maar niet er is er één te krijgen.

Bekijk

Dinsdag 17 oktober 1944

Vandaag had ik een drukke dag, afsnijden, worst maken, enzovoorts. Echt weer eens in mijn vak bezig. Vanmorgen naar Renkum geweest. We hadden geen last van de Duitsers, maar het treurig zoals alles eruitziet. De Dorpsstraat en Achterdorpsstraat zien er verschrikkelijk uit en een hele rij huizen is afgebrand.

Bekijk

Woensdag 18 oktober 1944

De familie Witteveen is vanmorgen in de stromende regen vertrokken. Het was een plezierige buur en het spijt ons dat wij moeten scheiden. We hebben er nog eens over gepraat, maar tenslotte leek het ons toch het beste te vertrekken. Wij gaan morgen en we hopen maar dat wij het beste hebben gekozen.

Bekijk

Vrijdag 20 oktober 1944

We zijn gistermorgen om halftien vertrokken, het was slecht weer, maar later werd het droog. Het afscheid bij Janssen viel ons zwaar en we waren erg onder de indruk. Nooit zullen wij de goedheid van die mensen vergeten. Om één uur waren we in Woudenberg en troffen daar in het kasteel mijn collega kerkmeester Peters en zijn vrouw, zij gingen naar Soest.

Bekijk

Woensdag 25 oktober 1944

Wat een geluk dat wij bij Heeroom terecht zijn gekomen. Een eersteklas hotel kon niet beter voor ons zorgen. Anna en Bets doen hun best om ons de doorgestane ellende te vergeten al hebben zij natuurlijk veel meer werk door ons.

Bekijk

Zaterdag 28 oktober 1944

Wij raken hier al wat ingeburgerd. Heeroom is de goedheid in eigen persoon. Wij komen niets tekort en hebben nergens gebrek aan.

Bekijk

Maandag 06 november 1944

Veel nieuws is er niet. Er zijn veel jachtvliegtuigen in de lucht en er wordt druk geschoten. Er zijn veel soldaten en er is dus ook veel inkwartiering.

Bekijk

Woensdag 08 november 1944

De Duitsers hebben een auto gestald in de garage en daarom krijgen wij ook weer licht, wat een genot!

Bekijk

Donderdag 09 november 1944

We hebben bericht gekregen van meneer pastoor, Mat Burgers en Jan. Meneer pastoor schreef een troostvolle brief met de mededeling dat Maria van Renkum veilig in de kluis was opgeborgen. De pastoor voorzag wel veel moeilijkheden met de terugkeer naar Renkum.

Bekijk

Woensdag 15 november 1944

Het is op heden erg met de razzia’s in Rotterdam, Amsterdam, Den Haag, Utrecht en Bussum. Je durft haast de weg niet op. In Utrecht hebben er 800 de benen genomen en er komen geregeld mensen Montfoort door. Het is net een slavenjacht, verschrikkelijk.

Bekijk

Vrijdag 17 november 1944

Gisteren ben ik naar IJsselstein geweest, ik heb het maar gewaagd met een oude fiets. Het is een flink stadje en erg kalm.

Bekijk

Woensdag 22 november 1944

Heilige Cecilia. Vanmorgen heeft het kerkkoor eens echt hun best gedaan, een vierstemmige mis van Tielhe. Het koor beschikt over goede krachten, anders is hij niet uit te voeren. Na de mis een Cecilialied, echt aardig, daarna hadden zij gezamenlijk ontbijt en samenzijn tot twaalf uur. Het was dus een Ceciliamorgen.

Bekijk

Donderdag 23 november 1944

Vandaag is Tante Dora jarig. Waar zouden zij zitten? Vanmorgen heb ik nog eens extra voor hun gebeden.

Bekijk

Zaterdag 25 november 1944

Vanmorgen ben ik naar de oogarts in Utrecht geweest. Ik moet een bril met boog dragen. In Utrecht heb ik op een paar pastorieën geïnformeerd naar de zuster van Rienus en heb haar ook gevonden.

Bekijk

Woensdag 29 november 1944

Vandaag is het mooi weer en ik ben naar Oudewater geweest. Een aardig stadje met grachten, maar het doel bereikte ik niet.

Bekijk

Zaterdag 02 december 1944

Gisteren heb ik met Grada gesproken en ook drie brieven ontvangen. Jo Reijen bracht de jobstijding dat beide kanten van de Dorpsstraat afgebrand zijn en ons huis zou ook weg zijn. Alle voorwerpen waar we zo aan gehecht zijn, alles is weg. Brand spaart niets. Maar het zijn geruchten, dus we hopen nog maar dat het niet zo is.

Bekijk

Dinsdag 05 december 1944

Vanmiddag nog maar eens naar Oudewater geweest, maar ik heb geen snoep gekregen.

Bekijk

Donderdag 07 december 1944

Het Sint-Nicolaasfeest is schitterend geslaagd. De kinderen hebben veel gekregen, speelgoed en ook nog veel snoep, dankzij de goede zorgen van Betje en Anna. De meisjes hebben ieder een rijksdaalder van Heeroom gekregen, de jongens een portemonnee en Joke en Graddie een legpuzzel.

Bekijk

Vrijdag 08 december 1944

Gisteren is Antoon jarig geweest. Tante Bets had een lekkere koek gebakken en dit was dus ook weer in orde. Vanmorgen bereikte ons de rampzalige tijding dat ons gehele huis met alles erbij tot de grond toe is afgebrand. Meneer Rose was in Renkum geweest en had het met eigen ogen gezien, twijfel is er dus niet meer.

Bekijk

Zaterdag 09 december 1944

Wij moeten morgen om twee uur binnen zijn voor de gestolen accu’s. Gisteren zijn Piet, Antoon en ik naar Utrecht geweest. Het was bar slecht weer en wij hadden erge pech: twee keer een lekke band.

Bekijk

Zondag 24 december 1944

Ik heb een drukke week gehad. Een koe geslacht en aan stukken gemaakt, geschikt voor vervoer in kisten. Een hele boeg was het loon voor dit werk.

Bekijk

Maandag 25 december 1944

Wat een Kerstfeest, ver van huis of liever zonder huis. Het is een kerstfeest om nooit te vergeten, alles zijn wij kwijt, alles is verbrand. Toch zijn wij Onze Lieve Heer nog dankbaar dat wij nog zo goed verzorgd zijn. Hoe vaak hebben wij niet gedacht aan het heerlijk kerstfeest thuis?

Bekijk

Maandag 01 januari 1945

Heden is het nieuwjaarsdag, tevens mijn verjaardag. Wij hebben tot halfeen doorgekaart en een glaasje wijn gedronken. De kinderen waren allen al vroeg hier om me te feliciteren en Nieuwjaar te wensen.

Bekijk

Zondag 07 januari 1945

Vandaag is Piet jarig, maar ik heb er niet veel aardigheid aan want ik ben erg ziek.

Bekijk

Woensdag 10 januari 1945

Het nieuwe jaar hebben de Duitsers ingezet met een nieuwe maatregel. Alle mannen en jongens van 16 tot 40 jaar moeten zich melden voor werk in Duitsland. Velen zitten in zorg. Zelf ben ik er vrij van, maar de jongens niet.

Bekijk

Vrijdag 12 januari 1945

Ria is vandaag 21 jaar geworden. De leeftijd der volwassenen. Van de zuster en van Frans kreeg zij een mooi mandje, van Moeder-overste een popje dat ook een speldenkussen is en dan ook nog een boterham met spek!

Bekijk

Maandag 29 januari 1945

Er ligt een groot pak sneeuw en het vriest tien graden. Wij hebben niets dan nat hout, warm is het nergens in de pastorie. Gelukkig voor Heeroom dat hij veel naar Antonius gaat. Daar is centrale verwarming.

Bekijk

Zaterdag 10 februari 1945

Ria, Alie en ik zijn 7 en 8 februari naar Veenendaal geweest om te trachten naar Renkum te komen, maar het lukte ons niet. Door iedereen werd het ons afgeraden. Overal staan borden met opschrift: ‘Verboden gebied op straffe des doods’ en ik heb ook niet veel zin om ingerekend te worden.

Bekijk

Woensdag 14 februari 1945

Er is veertig uren gebed geweest, zeer sobertjes, geen bloemen, één kaars op het altaar, bij de sluiting vier kaarsen.

Bekijk

Zaterdag 24 februari 1945

Heeroom is 22 februari jarig geweest, maar aangezien ik weer ziek was en dysenterie had, heb ik er niets aan gehad. Joke en Graddie hadden een mooi vers opgezegd (woorden van pastoor Houtman en geleerd door zuster Dilecta) en ze hadden het prachtig gedaan.

Bekijk

Dinsdag 06 maart 1945

Gisteren ben ik met Alie naar Utrecht geweest en we waren bijna de fietsen kwijt en toen een lekke band. Door het geven van een blikje leverpastei kreeg ik hem gemaakt.

Bekijk

Woensdag 14 maart 1945

Vorige week koeien geslacht en drie haasjes verdiend, maar van de week is het mis. De andere Montfoortse slagers konden niet verdragen dat ik zoiets verdiende, dus slacht ik – op advies van Kees – niet meer mee. Om werk zit ik niet verlegen, wel om vlees.

Bekijk

Donderdag 15 maart 1945

Vandaag is Marie jarig geweest. Van Ria en Alie kreeg zij een mooi kruisbeeld, een echt mooi cadeau, het zal een ereplaats in huis innemen. Van Doortje en Marietje twee eieren. Misschien lachen wij er later nog om, maar nu is het een traktatie van geweld.

Bekijk

Woensdag 21 maart 1945

De oorlogsberichten zijn nog steeds goed maar elke dag duurt ons te lang. Gisteren bij Kees twee koeien geslacht, een voor Utrecht en een voor Hilversum. Een drukke dag gehad. Allebei de huiden gekrabd en geschoren. Twee haasjes en wat vet heb ik er mee verdiend.

Bekijk

Zondag 01 april 1945

Gisteren een emotievolle dag meegemaakt. ‘s Morgens is hier een man doodgeschoten, die lag bij Van Rossum op het plaatsje. Tegen twaalf uur een heel stel jachtvliegtuigen die schoten vlakbij ‘Het Zonnetje’ een auto vol met geslachte kalveren in elkaar.

Bekijk

Woensdag 04 april 1945

Gisteren zijn vier jongemannen naar Utrecht overgebracht. Hans van der Heide, Nico Lasen, Wim van der Linde en Gerard de Rijk, de baas van Antoon. Men is erg bezorgd over hen. In Linschoten zijn weer veel soldaten aangekomen. Wij zijn er niet gerust op.

Bekijk

Donderdag 12 april 1945

Ziezo ik ben weer op. Vier dagen lang erge tandpijn gehad, het was haast niet uit te houden. Mijn hoofd was twee keer zo groot geworden en het ene oog was haast niet meer te zien door een flinke ontsteking, maar gisteren was de pijn ineens weg en brak het abces door. Een hele opluchting.

Bekijk

Zaterdag 14 april 1945

Tussen Deventer en Zutphen zijn de Tommy’s de IJssel over en Apeldoorn wordt bedreigd. Ze komen de Veluwe op, het komt naderbij. Assen is vrij en in Friesland zijn er gevechten.

Bekijk

Zondag 15 april 1945

Heden is Bets jarig en we hebben een heel plezierige dag. Er zijn enkele cadeautjes voor haar, er is een goed middagmaal en ‘s avonds een heerlijk glaasje wijn.

Bekijk

Dinsdag 17 april 1945

Weer een bewogen dag, Marie is nog ziek, ze is erg aan de diarree. Maar om elf uur werd ik bij Kees Vendrig opgehaald met de boodschap dat St Antonius ontruimd moet worden. Oude mannen en vrouwen, zusters, alles moest eruit en Ria, Alie, Marietje en Doortje ook.

Bekijk

Woensdag 18 april 1945

Ze vliegen weer druk, straks hebben ze een grote trailer met benzine in brand geschoten in Willeskop. Vanmorgen ben ik naar Woerden geweest, de koe afwerken.

Bekijk

Donderdag 19 april 1945

Antonius is helemaal bezet door de SS en er lopen veel SS-officieren in Montfoort. Marie voelt zich iets beter en eet ook weer wat. De meisjes vinden het reuzefijn op de pastorie, het verschil met St. Antonius is ook erg groot.

Bekijk

Donderdag 20 april 1945

Toon zijn baas sluit de zaak en dus wordt hij werkloos. Het is niet lollig maar wat kun je eraan doen?

Bekijk

Zaterdag 28 april 1945

Een stille week, ik heb maar één koe geslacht voor Woerden en voor de distributie helemaal geen vlees. Kees zit op een stoel voor de winkel, want zijn huis is hij kwijt. De SS heeft het hele woonhuis in beslag genomen, de winkel en de werkplaats mag hij gelukkig nog houden.

Bekijk

Zondag 29 april 1945

Gistermiddag bereikte ons het bericht dat Duitsland vredesvoorstellen had gedaan aan Engeland en Amerika, maar niet aan Rusland. De voorstellen werden niet aangenomen.

Bekijk

Maandag 30 april 1945

Hitler is volgens Himmler stervende en kan hoogstens nog 48 uur leven. De Amerikanen zijn München binnengerukt.

Bekijk

Dinsdag 01 mei 1945

Zojuist komt Kees Vendrig de pastorie binnen met het bericht dat Duitsland gecapituleerd zou hebben, vanavond zou het officieel worden bekendgemaakt.

Bekijk

Woensdag 02 mei 1945

Iedereen wachtte met ongeduld op Jan Slot en de bevestiging van de capitulatie. Er kwamen wel prachtige berichten, maar nog geen bericht over de capitulatie. Hitler is dood en Berlijn gevallen.

Bekijk

Vrijdag 04 mei 1945

De toestand is nog hetzelfde. Gevochten wordt er in Holland niet meer en bij mooi weer gooien de bommenwerpers voedsel uit. Amerikaanse auto’s rijden nu geregeld Utrecht binnen met levensmiddelen en het eerste schip kan spoedig in Rotterdam verwacht worden.

Bekijk

Zaterdag 05 mei 1945

Hedenmorgen kwart over zes hoorde ik Kees Vendrig in de keuken de blijde tijding naar binnen roepen: Holland is vrij! De Duitsers hebben gecapituleerd!
Het is nu officieel en even daarna kwam onze trouwe berichtgever Jan Slot met de bevestiging.

Bekijk

Zondag 06 mei 1945

Het is vrede maar hier nog geen klokgelui en geen vlaggen. De Duitsers blijven nog de baas. Ze willen zich niet overgeven aan de ondergrondse. Wel aan de Tommy’s, maar aangezien deze hier nog niet aanwezig zijn, zitten wij nog met die rovers opgescheept.

Bekijk

Maandag 07 mei 1945

Vanmorgen werd om acht uur een Heilige Mis van Dankbaarheid opgedragen. Doordat ik naar Renkum ging kon ik hier niet bij aanwezig zijn.
Het stond de Montfoorters lang niet aan dat de moffen nog maar baas bleven en daarom trok rector De Vree naar Utrecht om daar hulp te halen en met succes.

Bekijk

Donderdag 10 mei 1945

Maandagmorgen 7 mei zijn Piet en ik om acht uur vertrokken naar Renkum. Het was prachtig weer en we waren vlug in Utrecht, we zagen overal vlaggen en nog eens vlaggen. In de etalages was het allemaal Oranje en veel portretten van Hare Majesteit de Koningin, Prins Bernhard en Prinses Juliana.

Bekijk

Zaterdag 19 mei 1945

Vandaag is bekend gemaakt dat er geen binnenlands vlees meer beschikbaar zal worden gesteld, alleen maar blikvlees uit het buitenland en later komt er bevroren vlees. Ik ben dus voorlopig weer werkloos. De voedselpakketten uit Engeland zullen volgende week gedistribueerd worden.

Bekijk

Vrijdag 18 mei 1945

Van de week hebben we de eerste voedselpakketten gekregen: biscuits en blikken worstjes en een soort gekookte worst. De koekjes zijn erg droog en hard, maar ze zijn toch goed te eten. Wij waren op dat gebied niet erg verwend meer en het is ook een best middel tegen diarree.

Bekijk

Maandag 21 mei 1945

Vanmorgen wilden we vertrekken naar Renkum, maar het regende zo hard dat ik het maar uitgesteld heb. Mevrouw Van Lint heeft Marie gisteren een groot brood, boter en kaas meegegeven en van Bets kregen we een blik van de voedselpakketten, dus daar hebben wij geen zorg meer over.

Bekijk

Vrijdag 25 mei 1945

De tocht naar Renkum is volbracht en Frans en ik hebben de puinhopen aanschouwd. Het is treurig zoals je onze eens zo prachtige zaak terugvindt. Er zijn nog enkele staande buiten- en binnenmuren en daartussen liggen bergen puin. Uit het woonhuis en uit de winkel is niets, maar dan ook niets van waarde meer te halen.

Bekijk

Maandag 18 juni 1945

Naar Renkum teruggekeerd. Veertien dagen centraal verkocht in de winkel van J. Wientjes (de slagers Wientjes, Hulshuizen en Van der Vooren).

Bekijk

Donderdag 12 juli 1945

Voor het eerst zelfstandig verkocht in het pand Kerkstraat 5, voorheen dames Cohen. Verkoopartikelen waren blikjes saucijzen en vlees met groente en porc. Het liep goed en we zagen heel wat oude klanten terug.
De laatste weken hebben we gezorgd om levensmiddelen en wat meubilair bij elkaar te krijgen.

Bekijk

Maandag 10 juni 1946

We zijn nu bijna weer een jaar in Renkum. En wat is er al die tijd nu gebeurd: hoofdzakelijk slopen en puinruimen en verder veel noodherstel, wat zeggen wil dat het een beetje dichtgemaakt is. Enkele huizen hebben nieuwe pannen, maar het meeste is gedaan met asfaltpapier. Nu begint men definitief te herstellen, maar er zijn nog maar enkele huizen klaar, want er is geen materiaal.

Bekijk

Zomer 1946 – 5 mei 1949

Vanaf dit punt worden de dagboeknotities spaarzaam en bestaan ze uit korte mededelingen van enkele woorden, soms van een zin en bij enkele belangrijke gebeurtenissen wordt een alinea geschreven.

Bekijk

Huiselijk leven 1946 – 1949

Het dagelijks leven wordt ondanks de relatief slechte leefomstandigheden snel weer opgepakt. Het gezin woont aan de Kerkstraat 20 in Renkum, vlakbij de tijdelijke winkel aan de Kerstraat 5 (hoek Kerkstraat – Achterdorpsstraat).

Bekijk

Zondag 11 april 1948

Bekijk

Dinsdag 17 augustus 1948

Bekijk

Donderdag 05 mei 1949

Bekijk